“Soms verandert je hele leven in één seconde. En daarna ben je nooit meer dezelfde.”

Deze woorden resoneren diep met mijn eigen ervaring. De impact van een traumatische gebeurtenis kan diepgaand zijn, en soms zijn de wonden niet direct zichtbaar. Dit wordt vaak aangeduid als onzichtbaar trauma. Ik zal nooit de avond vergeten die mijn bestaan op zijn kop zette, een avond die me confronteerde met de fragiliteit van het leven en me achterliet met een last die ik tot op de dag van vandaag draag.

Dit is mijn verhaal, een verhaal over plotseling verlies, de allesomvattende impact van trauma en de onzichtbare, maar allesbepalende macht van schuldgevoelens.

De avond die alles veranderde: machteloos tegenover het noodlot

Het was de viering van een prachtig jubileum, het 25-jarig huwelijksfeest van mijn ouders. Een avond vol liefde, gelach en dierbare herinneringen in wording. We verwachtten niet dat het lot zo wreed zou toeslaan. Mijn vader zakte in elkaar. Zomaar. Uit het niets. En stond niet meer op.

Op dat moment zat ik middenin de eerste jaren van mijn hbo-verpleegkundeopleiding. Ik voelde me voorbereid, klaar om hulp te bieden. In de zaal vol mensen was er even chaos, maar mijn instinct nam het over. Ik wist wat te doen. Sneller dan ik ooit had gedacht, handelden mijn handen, gedreven door de kennis die ik net begon te vergaren. Ik verleende eerste hulp, probeerde de levensvlam terug te brengen. Er was alleen hij. En ik. Mijn handen deden wat ze konden, volgden de protocollen, de training.

Een leven veranderd in Één oogwenk.

Maar het was niet genoeg. Het noodlot had anders besloten. Die avond leerde ik op een brute wijze de grens van mijn kunnen en de onverbiddelijke kracht van de dood.

De onzichtbare wonden: schuld die je niet ziet, maar wel voelt

Wat daarna kwam, is moeilijk in woorden te vatten. Het verdriet was overweldigend, een allesverslindende golf. Maar naast het verdriet was er iets anders, iets knagends, iets dat me van binnenuit verteerde: schuld. Een schuldgevoel dat niet rationeel was, maar des te intenser voelde. De emotionele impact van trauma manifesteerde zich niet alleen in verdriet, maar ook in een diep gevoel van falen.

Want had ik het toch moeten kunnen? Ik was toch hulpverlener in opleiding? Zijn dochter? Door mijn opleiding had ik geloofd dat ik in noodsituaties zou weten te handelen, dat ik een verschil zou kunnen maken. En nu had ik gefaald, op het meest cruciale moment ‘ever’.

“Sommige trauma’s zijn niet zichtbaar aan de buitenkant, maar bepalen wel hoe je verder leeft.” 

Dat ik hem had moeten kunnen redden, spookte door mijn hoofd. Sneller moeten reageren. Beter moeten zijn. Die diepe gevoelens van tekortschieten nestelden zich in mijn zenuwstelsel, vormden mijn blik op de wereld, mijn gedrag. De psychologische impact van verlies en de bijkomende schuldgevoelens kunnen een zware last zijn om te dragen.

Leven op automatische piloot: de langetermijneffecten van trauma

Na die avond veranderde alles. Niet alleen het gemis van mijn vader was een constante pijn, maar ook de langetermijneffecten van trauma begonnen zich te manifesteren. Het onzichtbaar trauma dat volgde op die avond was misschien niet direct zichtbaar voor de buitenwereld, maar het beïnvloedde elke vezel van mijn zijn. Ik leefde lange tijd op automatische piloot, functioneerde, maar de schuld knaagde, het gevoel van machteloosheid bleef hangen.

Ik ging door. Zoals dat gaat. Sterk zijn. Zorg dragen. Nog beter worden in helpen. In voorkomen. Alsof ik daarmee controle kon terugpakken op iets wat nooit onder controle was. Mijn omgeving zag een krachtige, capabele vrouw. Maar vanbinnen bleef dat moment zich herhalen. De machteloosheid. De paniek. De onuitgesproken overtuiging: “Als ik het toen beter had gedaan, was hij er misschien nog geweest.”

Wat ik pas jaren later besefte: ik probeerde mijn omgeving te beschermen tegen wat ik zelf niet kon dragen.

De verwerking van een traumatische gebeurtenis is een complex en langdurig proces. Het is niet iets dat je zomaar achter je laat. De onzichtbare wonden van trauma kunnen jarenlang invloed hebben op je gedachten, gevoelens en gedragingen. Het kan leiden tot angst, vermijdingsgedrag, slaapproblemen en een constante staat van alertheid.

De weg naar herstel: omgaan met schuld en trauma

Verlies verandert niet alleen wie je bent, maar ook hoe je naar de wereld kijkt. Hoe je liefhebt. Vertrouwt. Zorgt. En hoe je jezelf ziet in verhouding tot de ander.

In mijn geval legde het een fundament. Niet bewust, eerder als onderstroom. Een diep weten van hoe kwetsbaar het leven is. En hoe alles in één seconde kan kantelen.

Dat besef zie je terug in alles wat ik nu doe. In hoe ik werk en in hoe ik leef. In mijn missie om anderen te helpen hun eigen pad te vinden, ook als dat pad ontstaan is uit breuklijnen.

“Wat je meemaakt, vormt je. Maar het bepaalt je niet. Wat je ermee doet, dat is waar de vrijheid begint.” 

De weg naar herstel is voor iedereen anders, maar het begint vaak met het erkennen en accepteren van de gevoelens die er zijn, inclusief de schuld. Het is belangrijk om te beseffen dat schuldgevoelens na een traumatische gebeurtenis een normale reactie kunnen zijn, ook al zijn ze niet altijd rationeel.

Professionele hulp zoeken is een cruciale stap in de traumaverwerking. Therapie kan helpen om de gebeurtenis te verwerken, de schuldgevoelens te onderzoeken en gezonde copingmechanismen te ontwikkelen. Het praten met een therapeut of coach kan een veilige ruimte bieden om de pijn en de complexiteit van het trauma te uiten.

Hoe het mijn werk gevormd heeft: de geboorte van een missie

De avond dat mijn vader overleed en de jaren die volgden, gekenmerkt door het onzichtbare trauma en de knagende schuldgevoelens, hebben een diepe en blijvende impact op mijn leven gehad. Maar te midden van de pijn en het verdriet, is er ook iets anders geboren: een sterke innerlijke drijfveer, een missie die mijn verdere pad heeft bepaald.

Door mijn eigen worsteling met het onzichtbare trauma, de moeite die ik had om mijn gevoelens te begrijpen en te verwoorden, en het soms ontbreken van begrip in mijn omgeving, realiseerde ik me hoevelen er in stilte lijden. Hoeveel mensen rondlopen met wonden die niet zichtbaar zijn aan de buitenkant, maar die hun dagelijks leven en welzijn diepgaand beïnvloeden.

Ik werk inmiddels al meer dan twintig jaar met mensen die zich anders voelen. Die hard hun best doen, zich verantwoordelijk voelen, door blijven gaan, zelfs als het niet meer gaat. Mensen die zich aanpassen, zichzelf kwijtraken, en zich afvragen waarom ze zich zo alleen voelen in hun worsteling.

Ik herken ze. Want ik ben er zelf één geweest.

In mijn werk zie ik snel waar iemand zich onveilig is gaan voelen. Ik luister tussen de regels. Ik voel het als iemand zichzelf wegcijfert terwijl ze er juist mogen zijn. En dat is geen trucje. Dat is geleefd. Doorvoeld. Mijn ervaring maakt me niet beter dan een ander. Maar het maakt me wel betrouwbaarder voor degene die dat nodig heeft.

Niet fixen, maar blijven

Wat ik toen miste, op het moment van verlies, was iemand die écht bleef. Die niet probeerde het goed te praten. Of op te lossen. Maar gewoon naast me zat. Tussen de brokstukken.

Dat is nu precies wat ik wél wil zijn voor anderen. Niet de fixer. Maar de getuige. Niet de expert met het antwoord. Maar de medereiziger die zegt: “ik blijf bij je, ook als het zwaar wordt.”

Ik wil een omgeving creëren waarin openheid en begrip centraal staan, waarin mensen zich veilig voelen om hun verhaal te delen zonder angst voor oordeel of onbegrip. Door mijn eigen kwetsbaarheid te tonen en mijn ervaringen te delen, hoop ik anderen te inspireren om hulp te zoeken en te weten dat ze niet alleen zijn in hun strijd.

“Soms is het meest helende wat je kunt doen: niet weglopen. Niet oplossen. Maar blijven.“

Betekenis geven aan verlies

25 jaar later is het schuldgevoel gesleten. Niet verdwenen, maar wel veranderd. Het is zachter geworden, minder scherp. Ik weet nu: het was zijn tijd. En ik was er op dat moment, met alles wat ik had. Mijn aanwezigheid was genoeg. Al voelde dat toen niet zo. Het verlies heeft me gevormd. Het heeft mijn missie wakker gemaakt. En het leert me nog steeds om te leven met open ogen, met een open hart.

Voor hem. Voor mij.
Voor wat blijft, ook als iemand er niet meer is.

Ik deel dit verhaal niet omdat ik in het verleden wil blijven hangen. Ik deel het omdat verlies ons allemaal raakt. Omdat er zóveel mensen zijn die dit soort verlies of schuldgevoel in stilte dragen. Op onze eigen manier. En misschien even moeten horen: het ligt niet aan jou. Je bent niet alleen. En je mag hierover praten. En omdat we het zelden echt durven uitspreken. Want verlies is rauw. En stil. En de wereld raast door. Maar ik geloof dat in het delen ruimte ontstaat. Ruimte voor herkenning. Voor troost. Voor het idee: “hé, ik ben niet de enige die dit voelt.”

Voor wie ook iemand mist
Als jij ook iemand mist, vandaag, gisteren, of al jaren geleden, dan wil ik je dit zeggen:

Je bent niet alleen.
Je hoeft het niet op te lossen.
Je mag rouwen in je eigen tempo. Op jouw manier.

En als je merkt dat je vastzit in het doorgaan, het zorgen, het aanpassen…
Weet dan: je mag ook voor jezelf zorgen. Je mag kiezen voor zachtheid. Voor vertragen. Voor luisteren naar wat jij nodig hebt. Soms is dat het begin van iets nieuws. Niet omdat je vergeet, maar omdat je jezelf weer mag herinneren.

“Je hoeft niet heel te zijn om verder te gaan. Je hoeft alleen jezelf te laten.“

Trauma tekent, maar definieert niet

De avond dat mijn vader overleed, heeft een onuitwisbare indruk op mijn leven achtergelaten. Het leerde me over de wreedheid van het lot, de grenzen van mijn kunnen en de onzichtbare last van schuld en trauma. Het was een donkere periode, maar het heeft me ook gevormd en me het belang van veerkracht en de kracht van menselijke verbondenheid doen inzien. Het begrijpen van onzichtbaar trauma is cruciaal om de complexiteit van de emotionele en psychologische gevolgen van traumatische ervaringen te erkennen.

Trauma tekent, maar het definieert ons niet. Er is een weg naar herstel, een pad naar acceptatie en een toekomst waarin de impact van het verleden niet langer de overhand hoeft te hebben. Door open te zijn over onze ervaringen en hulp te zoeken wanneer dat nodig is, kunnen we leren leven met de littekens en weer een betekenisvol leven opbouwen.

Tot slot
Vandaag is het 25 jaar geleden.
Een leven geleden. En tegelijk nog zo dichtbij.

Ik steek een kaarsje aan.
Voor hem.
Voor mij.
Voor wie ook iemand mist.

Laat het leven maar even stil zijn.

Wil je praten over jouw ervaringen? Boek een veilige en ondersteunende sessie. 💛

Liefs Marjolein

Wil je reageren of herken je jezelf in dit verhaal?
Ik lees je verhaal graag. Deel gerust hieronder of stuur me een bericht.
Verlies draag je niet alleen.